Havo-5 thema 3 Voeding
Twaalfvingerige darm
In de twaalfvingerige darm (duodenum) wordt een groot aantal verteringsenzymen toegvoegd.
- sluiten / openen van maagportier wordt gereguleerd
- zure voedselbrij komt in twaalfvingerige darm, waardoor pH daalt
- kringspier van maagportier trekt samen en sluit daardoor
- bij de aanwezigheid van vet en eiwit wordt de peristaltiek vertraagd, waardoor betere vertering kan plaatsvinden.
- zure voedselbrij prikkelt twaalfvingerige darm tot aanmaak van de hormonen secretine en cholecystokinine (aangemaakt door epitheelcellen duodenum)
- Secretine;
- stimuleert aanmaak gal door lever
- stimuleert aanmaak Natriumwaterstofcarbonaat door alvleesklier
- HCO3- neutraliseert HCl uit maag
- pH twaalfvingerige darm wordt licht basisch (8 à 9)
- kringspier van maagportier ontspant waardoor er weer voedselbrij in de twaalfvingerige darm komt
- Cholecystokinine;
- stimuleert galblaas tot afgifte gal door samentrekken galblaas
- stimuleert alvleesklier tot afgifte van verteringsenzymen (pro-enzym trypsinogeen, peptidasen, amylase, lipase, DNA-ase en RNA-ase)
- pro-enzym trypsinogeen wordt o.i.v. enterokinase (aangemaakt door cellen in het duodenum) geactiveerd tot trypsine
- trypsine remt de aanmaak van trypsinogeen
- trypsine splitst polypeptiden tot kortere polypeptiden
- trypsine zorgt voor omzetting pro-peptidase in peptidase
- trypsine zorgt voor omzetting chymotrypsinogeen tot chymotrypsine
- chymotrypsine splitst bij specifieke aminozuren
- peptidase splitst polypeptiden in dipeptiden en losse aminozuren
- amylase splitst zetmeel tot maltose
- lipase splitst triglyceriden tot glycerol en vetzuren, hierdoor daalt de pH weer naar rond de 7,0
- DNA-ase en RNA-ase splitst DNA en RNA moleculenin nucleotiden
- pro-enzym trypsinogeen wordt o.i.v. enterokinase (aangemaakt door cellen in het duodenum) geactiveerd tot trypsine
- stimuleert galblaas tot afgifte gal door samentrekken galblaas
- Secretine;
- Meeste enzymen hebben een pH optimum van rond de 8.